Man en vrouw bezitten sinds 1997 ieder voor 50% een eigen woning met een destijds afgesloten aflossingsvrije hypotheek. Ze gaan uit elkaar en spreken in 2015 af dat de woning met hypotheek per peildatum 1 januari 2014 aan de vrouw wordt toebedeeld onder betaling van een uitkoopsom aan de man. In haar aangifte 2016 neemt ze 100% van de waarde van de woning en de hypotheekschuld op. De juridische overdracht vindt plaats in 2017. De Belastingdienst corrigeert de aangifte 2016.
De rechter komt eraan te pas. Die stelt vast dat de gehele woning in 2016 voor mevrouw een eigen woning vormt. Ook stelt de rechter vast dat mevrouw haar ex-partner begin 2017 heeft uitgekocht, waarbij de ex-partner door de hypotheekverstrekker is ontslagen uit de hoofdelijke aansprakelijkheid.
Twee schulden
De hypotheekschuld staat sinds begin 2017 geheel op naam van mevrouw en is opgebouwd uit twee delen: (1) de schuld die reeds aan haar toekwam, de helft van de bestaande hypotheekschuld en (2) het deel van de schuld dat ziet op het uitkopen van de ex-partner. Het deel van de schuld genoemd onder (1) is aflossingsvrij, het deel genoemd onder (2) betreft een annuïtaire aflossingsvorm waarbij de schuld in dertig jaar geheel wordt afgelost.
Aflossingseis
Maar, de rechtszaak gaat over de aangifte 2016. Sinds begin 2013 staat in de wet de zogenaamde aflossingseis. Hypotheekrente is alleen aftrekbaar als in de leningsvoorwaarden een verplichte aflossing, tenminste annuïtair over maximaal 360 maanden, is overeengekomen. Deze eis geldt niet voor schulden die op 1 januari 2013 al bestaan.
De hypotheek is in 1997 afgesloten en geheel aflossingsvrij. Deze gaat mevrouw voor de helft aan. Voor deze helft is, omdat de schuld voor 1 januari 2013 al bestond, de rente-aftrek niet in discussie.
Nieuw aflossingsvrij deel
Maar mevrouw heeft na 1 januari 2013 een nieuwe schuld op zich genomen, het aandeel van haar man in de oorspronkelijke schuld. Deze schuld voldoet in 2016 (nog) niet aan de aflossingseis. De formaliteiten rond het wijzigen van de hypotheek (het overzetten van de gehele hypotheek op naam van mevrouw, het ontslaan van de ex-partner uit zijn hoofdelijke aansprakelijkheid en het wijzigen van het voorheen aan de ex-partner toekomende deel van de hypotheekschuld van de aflossingsvrije vorm in een in 360 maanden annuïtair af te lossen hypotheek) hebben immers pas in januari 2017 plaatsgevonden. Daarom heeft mevrouw in 2016 slecht recht op aftrek van 50% van de hypotheekrente.
Tip: De fiscale regels rond echtscheiding zijn zeer gecompliceerd, zeker als er een eigen woning met hypotheekschuld in het spel is. Tijdig advies is raadzaam. We helpen u graag.